HoT- FIE conferentie - opleiden in de Nederlandse zweefvliegerij

Flinke opkomst en een interessant ‘hele-dag programma’: natuurlijk de interne zaken, een goede terugkoppeling over Veiligheidsmeldingen door Alex Ivanovic, van de CVZ en de ZCR op Deelen. De inhoud komt in een volgend Breukstukje.

Hoofdlijn en ultrakorte samenvatting: : – “eigenlijk gebeuren er nooit echt nieuwe soorten incidenten” .-De zaal reageert, met enkele intrigerende discussiepunten.Wat meld je wel, en aan wie? De speciale website Melden - Vliegveiligheid.nl biedt de mogelijkheid om dat zelf te kiezen. Voer je het gesprek als iemand in de club een voorval meldt maar niet wil dat het naar CVZ/ABL/OVV gaat? Hoewel dat in dat geval mogelijk / wel degelijk verplicht is? Ga je dan als Veiligheidsmanager van de club in gesprek over de redenen? In elk geval is het van belang om te zorgen dat er draagvlak is – en blijft - voor melden van incidenten! En wat als je tijdens het winteronderhoud iets constateert, is daar een procedure voor? Ja, in de club wordt dat vastgelegd en gedeeld door de technici.

Over de link naar het Winteronderhoud werd in de pauze nog lekker doorgepraat: Een Missing Link wellicht? Soms zijn er wel degelijk consequenties aan fouten in technisch onderhoud of dingen die je hebt aangetroffen. Zo werd bij de GeZC ooit een roze meisjesslippertje aangetroffen onder de kuip – wel gemeld, mét foto, in het clubblad. Mis je een slippertje, en is dat dan vergelijkbaar met het kwijt zijn van een schaar in de operatiekamer? De neiging om de professionaliteit en de regulering van de grote luchtvaart op ons toe te passen leidt tot excessen. Waar vinden we het evenwicht met de realistische, haalbare opvatting of richtlijn, ook vanwege het verschil in consequenties? Een piloot met 500 passagiers eventueel neerstortend op een woonwijk, een buschauffeur met 45 passagiers en voetgangers en fietsers in zijn / haar bereik, een 1zitter die vrijwel nooit in bebouwd gebied naar beneden komt? Ook voor de medical relevante vragen1 Filosoferen onder de koffie..

Over opleiding tot instructeur en examinator. Hoe doen we dat, de opleiding van instructeurs en examinatoren? We hebben ze nodig in het vliegbedrijf maar wat betekent dat voor de opleiding en de examenpraktijk? Het moet niet té ingewikkeld zijn om instructeur te worden maar hoe borgen we de kwaliteit? In elk geval: veel met elkaar in gesprek zijn en zo een landelijke standaard opbouwen. Communicatie…

Sinds de invoering van de DTO met alle regels en administratie, wordt er ook een auditpraktijk opgebouwd. Hoe gaat het, werkt het systeem in de praktijk, zijn de voorgeschreven documenten en handtekeningen aanwezig? De inspecteur van ILT, speciaal voor Zweefvliegen, is opgeleid in de grote beroepsluchtvaart. Hij bereidt zijn bezoeken goed voor, verzamelt al vooraf informatie over een DTO / club, en weet al waar hij naar wil vragen. Hij is ook geneigd te verwachten dat een eventuele bevinding (probleem, manco) ook in het tempo van de professionele luchtvaart wordt opgelost. Maar omdat wij allemaal vrijwilligers zijn, is de doorlooptijd ‘meestal wat langer’. Dat is over en weer wel een kwestie van wennen: communicatie..

Een bijzonder interessante presentatie over Startle & Surprise door Freek Mohrmann: Wat gebeurt er als er iets onverwachts gebeurt? Freek vertelt over een onderzoek van NLR voor EASA. Zijn verhaal gaf ons een inkijk in wat er gebeurt als iemand iets onverwachts meemaakt / en er ook nog van schrikt. Dat heeft gevolgen voor hoe een mens normaal gesproken reageert. Kortsluiting in de hersenen.. Verschillende deelnemers hadden wel een voorbeeld – en ik ook.

De impulsieve reactie: te heftig (over-)reageren of juist ‘freeze’ - is meestal niet de beste, maar is daarop te trainen? Ja, dat kan maar het is wel heel persoonlijk – het gaat namelijk over je individuele reactie op een onverwachte gebeurtenis en een slechte ervaring kan in je systeem gaan zitten. Er zijn technieken om tot jezelf te komen voordat je beslissingen gaat nemen. Van Fysiek afstand nemen via Ademoefening en Nek ontspannen naar Feiten waarnemen … en dan pas Opties bedenken en Beslissen – en Handelen. Dat is niet aangeleerd in één training van een paar uur of een dag, het kost tijd en regelmatig aandacht. Voor de grote luchtvaart bedoeld, een dure training maar gezien de mogelijke consequenties van fouten, daar wel degelijk een rendabele keus. Freek is zelf zweefvlieger en hij vertaalde de presentatie naar zweefvliegen. Goed om te weten dat het bestaat, maar niet 1 op 1 toepasbaar in je club… wel om over na te denken.

Het complete artikel is hier te vinden. https://www.easa.europa.eu/sites/default/files/dfu/EASA_Research_Startle_Effect_Managements_Final_Report.pdf

Helaas heb ik de presentatie over een super gecomprimeerde opleiding gemist (mijn eigen club had ALV..) maar ook dat verhaal zal nog wel breed besproken worden. In Oerlinghausen krijgen de adspirant instructeurs in groepen een turbo-versie van de opleiding! Is dat model ook bruikbaar voor ons? Ook in relatie tot het onderwerp van de ochtend: hoe zorgen we voor voldoende instructeurs - aantrekkelijke, haalbare opleiding - en houden we de kwaliteit hoog?

Interessante dag, goed om als instructeurs je ‘vak’ te blijven bijhouden en met elkaar bij te praten, vaak zijn de pauzes minstens zo belangrijk als de officiële vergadering. Hier was door een paar goede presentaties ook veel interactie tijdens het programma!