Soaren in Nederland

Bergen van formaat heeft ons tamelijk vlakke land niet. Maar wie heeft er bergen nodig als wij kunnen zweven op de westenwind? Dankzij onze lange kuststrook met vliegbaar “duingebergte” kunnen we regelmatig urenlang vliegen.

Soaren, letterlijk de kunst van het vliegen zonder hoogteverlies. Badgasten en wandelaars staan vol bewondering en verbazing te kijken naar de dansende schermen boven de duinen. Het is een trucje dat eenvoudig te verklaren is. Zodra de wind uit westelijke richting tegen het duin blaast, wordt de luchtstroom bij de duinen naar boven omgebogen. Op de opwaartse luchtstroom die zo ontstaat kunnen we vliegen. Urenlang, kilometers ver. Bij de juiste wind, met een geschikt scherm en de nodige ervaring kunnen piloten van Wijk aan Zee naar Den Helder vliegen en weer terug!

Soaren geeft je de mogelijkheid om in eigen land vlieguren te maken. Veel “soarders” vliegen namelijk ook in de bergen en kunnen zo eenvoudig en voordelig ervaring opdoen. Omdat voor soaren een stevige wind nodig is, is een goede schermbeheersing noodzakelijk. Niet alleen in de lucht, maar ook op de grond. Voordat je als een zeemeeuw boven de duinen hangt, sta je eerst urenlang te oefenen met het opzetten en controleren van het scherm. De één is na een paar uur al klaar voor een eerste vluchtje, de ander doet er een paar dagen langer over. Iedereen die aan soaren doet, is ooit voortgesleurd door het zand en heeft knarsetandend aan het duin gestaan.

De beloning is groot. En heb je het “groundhandelen” en soaren eenmaal onder de knie, kan je op startplaatsen in de bergen ook makkelijker wegkomen. Soms zelfs beter dan de lokale piloten! Verschillende 'toplocaties' langs de kust. Hoewel het grootste deel van de kustlijn vliegbaar is, is niet iedere locatie even geschikt. De vorm van het duin is een belangrijke factor.

Er zijn populaire “soarstekken” en zelfs officiële startplekken. In Zeeland vind je bij Zoutelande het hoogste duin van Nederland met een officiële startplek bovenaan het duin. Deze plek is zeer geschikt bij zuidwestelijke windrichtingen. In Wijk aan Zee bevindt zich de startplek voor vluchten richting Castricum, Egmond of zelfs Den Helder. Ook op de eilanden wordt gevlogen. Verschillende plekken met een eigen karakter, vanuit een bijzonder perspectief!

Inmiddels zijn er veel schermen op de markt die bij uitstek geschikt zijn voor het soaren. Met “gewone” schermen kan je vliegen met windsnelheden van 4 tot 7 m/s. De speciale minivleugels maken het mogelijk om met zeer stevige wind van wel 12 m/s nog te vliegen. Een goede gewoonte is om altijd te kijken wat voor type schermen er al boven het duin hangen, voordat je je eigen scherm uit je pakzak haalt. Hangt er niemand in de lucht, zijn de omstandigheden waarschijnlijk niet goed. Praat met de piloten die aan de grond staan en vraag maar raak! Ze helpen je graag op weg!

Soaren is toegestaan langs vrijwel de gehele Nederlandse kust. Het is een prachtige manier van vliegen, naast lieren en bergvliegen. De laatste jaren neemt de populariteit ervan toe en daarom is er in Nederland in 2015 een afzonderlijk brevet voor ingevoerd. Dit maakt het mogelijk om te leren soaren zonder eerst een opleiding aan de lier of in de bergen te hoeven volgen. Wel is het belangrijk om alleen daar te soaren waar het niet verboden is én om een aantal spelregels in acht te nemen.

Het soaren is formeel toegestaan langs vrijwel de gehele Nederlandse kust, maar het is niet overal even goed mogelijk. Dat hangt deels af van de omstandigheden (ontbreken van duinen) en deels van lokale regelgeving (opgenomen in de Algemene Plaatselijke Verordening van een gemeente). De KNVvL heeft op drie plaatsen met gemeenten afspraken kunnen maken over het soaren; dit zijn onze officiële soarlocaties.

Een mooie locatie met een goed onderhouden en makkelijke startplek, bovenop het duin. Daarom ook geschikt voor beginners. Sinds seizoen 2015 experimenteert het hoogheemraadschap met een stuk duin waar geen prikkeldraad voor staat. Deze plek kun je ongeveer 500 meter ten noorden van de strandopgang vinden. Het is hier voorlopig toegestaan om met paragliders vanaf het strand een stukje het duin in te lopen om te kunnen starten. Het hoogheemraadschap wil op deze manier onderzoeken wat de invloed is op het duin van de activiteiten van startende paragliders.

De wind moet hier redelijk recht op het duin staan (west tot noordwest) en moet precies goed zijn (6-7 m/s); te weinig en er is geen lift, te veel en het waait te hard om bovenop het duin te starten. Vanaf 6 m/s kun je prima vanaf het strand starten. Over een afstand van een paar honderd meter is er geen prikkeldraad aan de voet van het duin. Landen moet altijd op het strand, dus niet toplanden! Wil je bovenop starten, loop dan niet door het duin, maar ga via de strandopgang weer omhoog. Het is maar een klein stukje lopen en je komt langs diverse terrassen en ijstenten.

De locatie is bereikbaar via de N206 vanaf Leiden of Haarlem. Je ziet dan vanzelf borden naar Langervelderslag. Parkeren kan tegen betaling op een grote parkeerplaats.

Het activiteitenstrand van de Maasvlakte-2 is opengesteld voor paragliders. De locaties zijn te vinden op de borden ter plaatse en op deze site. Helaas is het duin daar laag en het profiel slecht waardoor er vrijwel niet kan worden gesoard. Wel is deze locatie geschikt om te oefenen en te groundhandlen als voorbereiding op het soaren, bij een west tot noordwest wind. In principe mag je daar ook in de (kunstmatige) duinen komen, maar vanwege de jonge duinaanplant en het feit dat deze duinen zich nog “moeten zetten” is het op een aantal stukken van dat strand toch (tijdelijk) niet toegestaan. Let daar goed op.

Vlak bij de Maasvlakte-2 is het Slufterstrand te vinden. Ook dat is een goede locatie om te oefenen voor het soaren. Op kleine stukjes kan er ook echt worden gesoard (zuid tot zuidwest). De duinen zijn een stuk hoger dan op de Maasvlakte2, maar vanwege de voorduinen en de kitesurfers is er ook behoorlijk wat turbulentie. Altijd goed opletten dus. Ook omdat er op beide locaties (Maasvlakte-2 en Slufter) wegen direct achter of bovenop de duinen liggen. Het zijn dus geen geschikte locaties om over het duin heen te worden gezet. Daar kom je niet zonder schade vanaf.

Aan de zuidoostkant van het Slufterstrand is een natuurgebied met prachtige soarbare duinen. Het is echter absoluut verboden daar te komen en te vliegen. Daar wordt streng op toegezien en met forse boetes gehandhaafd.

Een fraaie startplek op het Zeeuwse eiland Zuid-Beveland, dichtbij Vlissingen. Voor de startplek Zoutelande geldt het 'Reglement zeil- en schermvliegen Gemeente Veere'. Starten, vliegen en landen is in dat reglement toegestaan in op kaartjes aangegeven gebieden, gedurende het hele jaar, behalve tussen 10.00 en 18.00 uur in de periode 15 juni - 1 september. Dit vanwege de algemene drukte op het strand in die periode.

Het reglement en de kaartjes zijn op een bord bij de startplek te vinden. De startplek is te bereiken via de Duinweg in Zoutelande.

In het zuiden grenst Zoutelande aan de gemeente Vlissingen. Die gemeente heeft vanaf 2015 het soaren op haar grondgebied verboden. Concreet betekent dit dat vanaf Zoutelande gezien ongeveer de laatste 500 meter duin voor de bebouwing van Vlissingen begint, verboden gebied is, evenals de hele boulevard van Vlissingen.

Wijk aan Zee is één van de mooiste soarlocaties van Nederland. Er is daar geen formele regeling met de gemeente en het hoogheemraadschap. Soaren wordt daar gedoogd, mits je ten noorden van de strandhuisjes start en vliegt en geen overlast veroorzaakt voor anderen. De strandhuisjes staan er ongeveer van mei tot en met september en de gebruikers vinden het niet leuk als er constant paragliders achter en boven hun huisjes vliegen. Doe dat dus gewoon niet! Vanaf de strandopgang is het ongeveer 500 meter lopen tot je voorbij de huisjes bent, een kleine moeite en je doet de bewoners een groot plezier. Spreek hier s.v.p. ook andere (buitenlandse) soarders op aan, want alleen met goed gedrag kunnen we op deze prachtige plek blijven soaren.

Voor veilig soaren en het behoud van de mogelijkheid om te soaren langs onze kust is het verstandig dat piloten zich aan enkele spelregels houden:

• gebruik deugdelijk materiaal, dat past bij je vaardigheden
• leer goed groundhandelen, de basis van het soaren
• stel je op de hoogte van de plaatselijke geboden en verboden; in sommige gemeenten gelden er in het badseizoen (ruwweg van mei t/m september) strengere regels
• houd rekening met elkaar en andere strandgebruikers
• loop niet in of op de duinen, dit zijn bijna overal beschermde gebieden
• houd afstand tot mensen(menigten) en bouwwerken, scheer niet vlak over de hoofden van mensen, strandpaviljoens of strandhuisjes
• blijf vriendelijk en beleefd als een opsproringsambtenaar, agent of strandgebruiker je aanspreekt
• ga niet in discussie of het soaren ter plaatse wel of niet mag, maar ga naar een andere plek. Meld het incident bij de KNVvL, dan kunnen we kijken wat we eraan kunnen doen op die locatie.